SNS Bank heeft particuliere klanten in het verleden vaak ruimschoots leningen gegeven. Soms bracht dat onverantwoorde financiële risico’s met zich mee. Moet de consument nu zelf waken tegen overkreditering of moet de bank dat doen? Banken hebben een bijzondere zorgplicht in verband met hun maatschappelijke positie en hun professionele deskundigheid. Consumenten moeten beschermd worden tegen eigen lichtvaardigheid en gebrek aan inzicht. Echter, dit staat pas de laatste, zeg, tien jaar in het brandpunt van de belangstelling. Moesten banken nu ook al eerder toetsen of inkomen en vermogen voldoende waren om de lening te verstrekken? De Hoge Raad http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:HR:2017:1107 oordeelt op 16 juni 2017 van wel: ook in de periode 1999-2003 moet voor banken duidelijk zijn geweest dat consumenten door onverantwoorde kredietverstrekking in ernstige problemen konden komen. Dat deze zorgplicht pas in 2004 (Wet financiële dienstverlening) duidelijk in regelgeving is vastgelegd betekent niet dat banken voordien niet moesten waken tegen overkreditering. De bank diende te onderzoeken of de consument de lasten wel zou kunnen voldoen, of de risico’s niet te groot waren en of de consument voldoende inzicht in een en ander heeft. En vervolgens moest de bank dan voorlichten en waarschuwen. Tot troost voor de banken: de zorgplicht gaat niet zo ver dat niet-verantwoorde kredietverstrekking moet worden geweigerd als de consument, na adequaat te zijn voorgelicht en gewaarschuwd, toch ervoor kiest de lening aan te gaan…
Terecht acht de Hoge Raad de zorgplicht ook al van toepassing voordat deze uitdrukkelijk, in 2004, in wetgeving werd vastgelegd. Daarnaast: er is wat voor te zeggen om ook beginnende/kleine ondernemers te laten profiteren van een dergelijke bescherming. Onervaren of roekeloze kleine ondernemers moeten toch ten minste gewaarschuwd worden door een ervaren en deskundige financier!