De Nederlandse gemeenschap van goederen is internationaal een grote uitzondering (en die gemeenschap van goederen als wettelijk uitgangspunt wordt naar verwachting in 2018 dan ook een einde aan gemaakt). En het is algemeen bekend dat schenkingen en nalatenschappen in die gemeenschap van goederen vallen tenzij bij de gift of in het testament van de erflater is bepaald dat die buiten de gemeenschap vallen (de uitsluitingsclausule). Maar juist omdat de Nederlandse wettelijke gemeenschap van goederen zo onbekend is komt het geregeld voor dat buitenlandse nalatenschappen in die gemeenschap van goederen vallen.
Ook als de erflater dat niet heeft bedoeld! Een Italiaanse vrouw en een Nederlandse man trouwen in 1968 en scheiden in 1981. Tot 2017 aan toe is de huwelijksgoederengemeenschap nog niet verdeeld omdat er getrokken werd aan de twee door de vrouw vóór het huwelijk geërfde Italiaanse huizen. De vrouw meende, op zich begrijpelijk, dat haar ex-echtgenoot hier geen recht op heeft. De rechtbank gaf haar gelijk: in Italië bestaat geen algehele gemeenschap van goederen en de erflater hoefde dus ook niet te weten dat de erfenis die voor de vrouw was bedoeld voor 50% van haar (toekomstige) echtgenoot zou worden.
Echter, Nederlands recht is van toepassing en wij kennen in principe alleen de uitsluitingsclausule om te zorgen dat een erfenis of een gift buiten de gemeenschap van goederen blijft. Het gerechtshof en op 17 februari 2017 ook de Hoge Raad https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:HR:2017:276 gaven de man dan ook gelijk: de Italiaanse erfenis viel in de gemeenschap van goederen. Die onverwachte meevaller was naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet onaanvaardbaar. De vrouw had immers door huwelijkse voorwaarden zelf kunnen zorgen dat de geërfde zaken buiten de huwelijksgemeenschap zouden vallen. Let dus op bij buitenlandse erfenissen!